Προβολές σελίδας την προηγούμενη εβδομάδα

Δευτέρα 14 Ιανουαρίου 2013

3.0 Το Απλό Οικονομικό Κύκλωμα



βασικές έννοιες

πραγματική ροή
χρηματική ροή
αγορά αγαθών και υπηρεσιών
αγορά συντελεστών παραγωγής



Το οικονομικό κύκλωμα.


 Η ανάλυση της οικονομίας με την βοήθεια  ενός υποδείγματος,  όπως είναι το Οικονομικό Κύκλωμα,  είναι ένας έξυπνος τρόπος για να προσεγγίσουμε την σύνθετη οικονομική πραγματικότητα  εστιάζοντας  στα βασικά στοιχεία της οικονομίας  και στο πως αυτά λειτουργούν. Το πλεονέκτημα  της χρήσης των υποδειγμάτων είναι  μας επιτρέπουν να διακρίνουμε τα σημαντικά από τα λιγότερα σημαντικά ζητήματα  και τις βασικές από τις λιγότερες βασικές λειτουργίες του οικονομικού συστήματος και έτσι  να φτάσουμε στον τελικό σκοπό που είναι η πλήρης κατανόηση του αντικειμένου μας. 

Ας ξεκινήσουμε κάνοντας τις υποθέσεις- απλοποιήσεις προκειμένου να οικοδομήσουμε το υποθετικό μας υπόδειγμα  οικονομίας:  
  1. η οικονομία μας είναι κλειστή,  δηλαδή, δεν έχει εμπορικές σχέσεις με άλλες χώρες (εισαγωγές-εξαγωγές),
  2. ότι η οικονομία λειτουργεί χωρίς την παρουσία του κράτους
  3. ότι  τα νοικοκυριά δαπανούν  το εισόδημα τους για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών και δεν αποταμιεύουν. 
 Οι  παίκτες  και οι λειτουργίες τους στην  οικονομία είναι δύο:
  • τα νοικοκυριά που  καταναλώνουν   αγαθά και υπηρεσίες για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους  και παράλληλα  κατέχουν τους συντελεστές της παραγωγής  και
  • οι επιχειρήσεις που παράγουν αγαθά  και υπηρεσίες που οι καταναλωτές έχουν ανάγκη και επιθυμούν.   Για την  παραγωγή των αγαθών και υπηρεσιών  πρέπει να απασχολήσουν συντελεστές της  παραγωγής.  
 Για  λειτουργήσουν οι δύο παίκτες  του συστήματος  είναι αναγκαία η παρουσία δύο αγορών (δομές)
  •   της  αγοράς αγαθών και υπηρεσιών και
  •   της  αγοράς συντελεστών της παραγωγής.
και  δύο ροών (λειτουργίες):

  • η  πραγματική ροή και
  • η χρηματική ροή. 

Α. Πραγματική Ροή

  • Τα νοικοκυριά μέσω της  αγοράς αγαθών και  ζητούν αγαθά και υπηρεσίες που έχουν ανάγκη. Οι επιχειρήσεις  προσφέρουν  αγαθά και υπηρεσίες  στην ίδια αγορά.   Οι επιχειρήσεις  για να μπορέσουν να παραγάγουν τα αγαθά  χρειάζονται  τα νοικοκυριά  θα πρέπει να απασχολήσουν τους κατάλληλους συντελεστές της παραγωγής. Έτσι, μέσω της αγοράς συντελεστών ζητούν τους απαραίτητους παραγωγικούς  πόρους.  Όπως ήδη γνωρίζουμε  τα νοικοκυριά κατέχουν τους συντελεστές, επομένως αυτά ανταποκρινόμενα στην ζήτηση των επιχειρήσεων προσφέρουν τους συντελεστές της παραγωγής στην αγορά των συντελεστών της παραγωγής.    Έτσι,   πόροι μετακινούνται από τα νοικοκυριά προς τις επιχειρήσεις. Τη ροή αυτή ονομάζουμε  πραγματική και  είναι συνεχώς επαναλαμβανόμενη,  διότι οι ανάγκες των ανθρώπων πολλαπλασιάζονται, εξελίσσονται και  υπόκεινται σε προσωρινό κορεσμό.  Αυτός είναι ο λόγος που   οι επιχειρήσεις δεν σταματούν ποτέ να παράγουν.  

Β. Χρηματική Ροή 


Για να λειτουργήσει η πραγματική ροή θα πρέπει χρήμα να ρέει προς την αντίθετη κατεύθυνση. Έτσι, οι επιχειρήσεις κάθε φορά που διαθέτουν το προϊόν τους στους καταναλωτές  εισπράττουν σε χρήμα το αντίτιμο της αξίας τους.

 Το ίδιο συμβαίνει  και στην αγορά των συντελεστών της παραγωγής,  όταν τα νοικοκυριά παραχωρούν συντελεστές στις επιχειρήσεις εισπράττουν   σε χρήμα την αξία  για την χρήση των συντελεστών.  Επομένως,  χρήμα κινείται από τις επιχειρήσεις προς  τα νοικοκυριά.   Με τα χρήματα αυτά τα νοικοκυριά θα προχωρήσουν σε νέο κύκλο  αγορών  αγαθών  και  έτσι το χρήμα επιστρέφει  στα ταμεία των επιχειρήσεων.  Η διαδικασία επαναλαμβάνεται χωρίς διακοπή.
Στο γράφημα παρουσιάζονται  οι δύο βασικοί παίκτες
του οικονομικού συστήματος (νοικοκυριά και επιχειρήσεις),
οι  δύο 
αγορές αγαθών και συντελεστών παραγωγής
και τέλος  οι δύο ροές η πραγματική και χρηματική



1 πραγματική ροή
Τα νοικοκυριά προσφέρουν στις επιχειρήσεις συντελεστές της παραγωγής, μέσω της αγοράς(1).
Αγαθά και υπηρεσίες παράγονται και προσφέρονται  από τις επιχειρήσεις προς τα νοικοκυριά  μέσου της αγοράς αγαθών (3).

2. χρηματική ροή
Τα νοικοκυριά για να αγοράσουν  τα αγαθά   που χρειάζονται θα πρέπει να πληρώσουν την αξία τους στις επιχειρήσεις μέσω της αγοράς (4)
                       
Οι επιχειρήσεις  με τα χρήματα που απέκτησαν από την πώληση των αγαθών μπορούν να ξεκινήσουν τον επόμενο  κύκλο παραγωγής.  
                                                              
Η χρήση των συντελεστών υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να πληρώσουν προς τα νοικοκυριά  τα ανάλογα χρηματικά ποσά.  Τώρα, το χρήμα  έχει φύγει από τις επιχειρήσεις και βρίσκεται στα νοικοκυριά  με τη μορφή εισοδημάτων (μισθοί, ενοίκια, κέρδη, τόκοι (2). Ένας νέος κύκλος  χρηματικών ροών ξεκινά  με νέες αγορές  καταναλωτικών αγαθών από τα νοικοκυριά και με το  χρήμα να ρέει και πάλι προς στις επιχειρήσεις.  Η χρηματική ροή επαναλαμβάνεται χωρίς διακοπή.

Χάρη στο υπόδειγμα του οικονομικού κυκλώματος έχουμε αποκτήσει μία αρκετά καλή αντίληψη των βασικών στοιχείων της οικονομίας και των λειτουργιών τους. Στα επόμενα μαθήματα θα δοκιμάσουμε να χαλαρώσουμε μία προς μία τις  βασικές υποθέσεις   φέρνοντας το υπόδειγμα πιο κοντά στην πραγματικότητα, αλλά ταυτόχρονα κάνοντάς το πιο σύνθετο για τον ίδιο λόγο.



Eρωτήσεις

1. Ποιες υποθέσεις  είναι απαραίτητες για την κατασκευή ενός απλού υποδείγματος οικονομικού κυκλώματος;
2. Ποιοι οι ρόλοι των δύο βασικών παικτών στο οικονομικό κύκλωμα με δύο αγορές;
3. Να περιγράψετε, εν συντομία, τις δύο ροές και να τις παρουσιάσετε σε διάγραμμα.






Δεν υπάρχουν σχόλια: