Προβολές σελίδας την προηγούμενη εβδομάδα

Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου 2012

1.4 Το Κόστος Ευκαιρίας


Έννοιες του μαθήματος.


Κόστος ευκαιρίας ή πραγματικό κόστος
Καμπύλη Παραγωγικών Δυνατοτήτων

Γνωρίζουμε ήδη ότι  οι  παραγωγικοί συντελεστές (εργασίας, κεφάλαιο, έδαφος και επιχειρηματικότητα)  λόγω της στενότητας,  δεν επαρκούν για την παραγωγή των  αγαθών  στις ποσότητες που θα έφταναν να ικανοποιήσουν πλήρως τις ανθρώπινες ανάγκες.  Η στενότητα των πόρων είναι η αιτία του  οικονομικού προβλήματος. 

Η ύπαρξη του οικονομικού προβλήματος μας υποχρεώνει ως άτομα, επιχειρήσεις ή  οικονομία να κάνουμε συνεχώς επιλογές δηλαδή, να θυσιάζουμε τις μη προ κρινόμενες εναλλακτικές επιλογές. Αυτή η θυσία είναι  το κόστος της επιλογής μας.  
Στα οικονομικά το κόστος αυτό ονομάζεται κόστος ευκαιρίας.

 Για παράδειγμα, η επιλογή μας να αγοράσουμε ένα κινητό τρίτης γενιάς πέρα  από το χρηματικό υπάρχει και το πραγματικό κόστος που είναι η θυσία των αγαθών που θα αγοράζαμε αν δεν αγοράζαμε το κινητό. Επομένως,  η αγορά του κινητού έχει ένα κόστος ευκαιρίας το οποίο είναι η θυσία των προϊόντων ή υπηρεσιών που δεν μπορούμε να έχουμε λόγω του περιορισμένου εισοδήματός μας. 

Για την καλύτερη κατανόηση της έννοιας θα χρειαστεί να προσφύγουμε στο υπόδειγμα της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων ή ΚΠΔ  κάνοντας  τρεις υποθέσεις. 
  • πρώτη,  η οικονομία μας απασχολεί στην παραγωγή το σύνολο των διαθέσιμων συντελεστών της  
  • δεύτερη,  στην οικονομία αυτή παράγονται μόνο  δύο κατηγορίες αγαθών, έστω ότι αυτά είναι α. αγροτικά και β. βιομηχανικά.
  • τρίτη, το επίπεδο της τεχνολογίας δεν μεταβάλλεται.   
Η οικονομία,  εφόσον απασχολεί όλους τους συντελεστές  στην παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών, γίνεται αντιληπτό  ότι θα  κινείται στα όρια των παραγωγικών της δυνατοτήτων που με απλά λόγια σημαίνει ότι παράγει το μέγιστο δυνατό επίπεδο παραγωγής.


Στο διάγραμμα 1, το όριο των παραγωγικών δυνατοτήτων, απεικονίζει η καμπύλη ΑΕ, όπου κάθε σημείο επί της καμπύλης εκφράζει ένα διαφορετικό  συνδυασμό των δύο αγαθών  και για κάθε συνδυασμό  όλοι οι συντελεστές της παραγωγής να απασχολούνται στην παραγωγική.   

Ας υποθέσουμε ότι η οικονομία βρίσκεται στο σημείο  Γ  όπου  παράγονται  30 μονάδες  βιομηχανικών και 30 μονάδες αγροτικών προϊόντων. Ο συνδυασμός Γ είναι ο μέγιστος δυνατός με την έννοια ότι δεν μπορεί να αυξηθεί η παραγωγή του ενός προϊόντος χωρίς να μειωθεί η παραγωγή του άλλου. Αν θελήσουμε  να  έχουμε  περισσότερα αγροτικά προϊόντα, θα πρέπει να μειωθεί η παραγωγή των βιομηχανικών προϊόντων, διότι έχουμε δεχτεί ότι το σύνολο των διαθέσιμων πόρων  της οικονομίας απασχολούνται είτε στην παραγωγή βιομηχανικών είτε αγροτικών προϊόντων. Αυτό σημαίνει ότι για να υπάρξει  αύξηση της παραγωγής  των αγροτικών προϊόντων, θα πρέπει να  πάρουμε πόρους   από την παραγωγή βιομηχανικών αγαθών και να τους μεταφέρουμε στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων.   Στο διάγραμμα 1, η οικονομία έχει κινηθεί από τον συνδυασμό Γ  στον συνδυασμό Δ , όπου  τώρα παράγονται  20 μονάδες βιομηχανικών προϊόντων και  35 αγροτικών.  Βλέπουμε ότι  για να παραχθούν οι  5 επιπλέον μονάδες αγροτικών προϊόντων η βιομηχανική παραγωγή μειώθηκε κατά 10  μονάδες. Επομένως,  το κόστος ευκαιρίας των  πέντε μονάδων  αγροτικών αγαθών είναι οι δέκα μονάδες βιομηχανικών.


Εδώ μπορείτε να δείτε μία εφαρμογή του κόστους ευκαιρίας.

 Κόστος ευκαιρίας  είναι η  απώλεια  ορισμένων μονάδων παραγωγής ενός προϊόντος προκειμένου να αποκτήσουμε περισσότερη  παραγωγή του  άλλου προϊόντος.

Η καμπύλη ΑΕ θα την ονομάσουμε ΚΑΜΠΥΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ (ΚΠΔ) της οικονομίας,  διότι  όλα τα σημεία επί της  ΚΠΔ  δηλώνουν την πλήρη απασχόληση των διαθεσίμων πόρων της οικονομίας.


Πιθανές θέσεις της Οικονομίας.

  • συνδυασμός Γ,  η οικονομία παράγει 30 μονάδες βιομηχανικών προϊόντων και 30 αγροτικών,
  • συνδυασμός Δ,  η οικονομία παράγει 20 μονάδες βιομηχανικών και 35 μονάδες αγροτικών προϊόντων.
  • συνδυασμός Α,  Είναι προφανές ότι το σύνολο των συντελεστών της προαγωγής που διαθέτει η  οικονομία απασχολούνται αποκλειστικά με την παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων, γιαυτό και η παραγωγή φτάνει το μέγιστο, τις 50 μονάδες. Αντιθέτως, η αγροτική παραγωγή στον συνδυασμό Α  είναι ανύπαρκτη διότι δεν περισσεύει συντελεστής της παραγωγής για την αγροτική παραγωγή. 


ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 

1. Τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν τα σημεία Ζ και Η ; Γιατί το σημείο Η  είναι ανέφικτος;   Αιτιολογήσετε την απάντησή σας;


 2 (πολλαπλής επιλογής)    Να αιτιολογήσετε   την απάντησής σας 

Αν η παραγωγή μιας οικονομίας αντιστοιχεί σε σημείο που βρίσκεται κάτω από την καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων της, αυτό σημαίνει ότι:
α. η οικονομία απασχολεί όλους τους παραγωγικούς συντελεστές που έχει στη διάθεσή της.
β. η οικονομία υποαπασχολεί έναν ή περισσότερους παραγωγικούς συντελεστές της.
γ. η οικονομία παράγει περισσότερα βιομηχανικά παρά αγροτικά αγαθά.
δ. μειώθηκαν οι ποσότητες των παραγωγικών συντελεστών της οικονομίας.







Δεν υπάρχουν σχόλια: