1.2 Οι Συντελεστές της Παραγωτής

Βασικές έννοιες

συντελεστές της παραγωγής
έδαφος
κεφάλαιο
εργασία
επιχειρηματικότητα 
ελεύθερα και οικονομικά αγαθά
στενότητα των πόρων
επένδυση

Οι συντελεστές της παραγωγής είναι τέσσερις.

Το έδαφος ή φύση.  Περιλαμβάνει όλους τους φυσικούς πόρους που διαθέτει η χώρα, είτε αυτοί βρίσκονται στην   επιφάνεια του εδάφους, στο υπέδαφος, στη θάλασσα, στις λίμνες στα ποτάμια, είτε στην  ατμόσφαιρα. Τέτοια ενεργητικά στοιχεία είναι η δύναμη του ανέμου, η θερμότητα του ήλιου, η γονιμότητα του εδάφους,  η ύπαρξη ορυκτού πλούτου. 

Κάποιοι από τους φυσικούς πόρους βρίσκονται σε δεδομένη ποσότητα στη φύση που σημαίνει ότι κάθε φορά που αξιοποιούμε ένα τμήμα τους, το απόθεμα  λιγοστεύει αφήνοντας λιγότερες δυνατότητες  για τις επόμενες γενεές  Τέτοιοι πόροι είναι τα ορυκτά μεταλλεύματα, όπως το πετρέλαιο, μεταλλεύματα χαλκού κα.      

Αντίθετα, υπάρχουν πόροι σε  συνεχή φυσική ανανέωση και γιαυτό παραμένουν ανεξάντλητοι, όπως το οξυγόνο, τα δάση, ιχθυοτροφία. Το κρίσιμο με τους ανανεώσιμους πόρους είναι ο ρυθμός αξιοποίησής τους δεν θα πρέπει να ξεπερνά την  ικανότητα της φύσης να τους αναπληρώνει,  σε διαφορετική περίπτωση οδηγηθούμε στην  οριστική εξαφάνιση τους.

Η εργασία: Το εργατικό δυναμικό της χώρας  περιλαμβάνει όσους επιθυμούν να εργαστούν και διαθέτουν τα ανάλογα προσόντα. Η εργασία  μπορεί να είναι χειρωνακτική ή  πνευματική π.χ. στο σχολείο ο δάσκαλος, η διευθύντρια, ο επιστάτης- όλοι προσφέρουν εργασία, όμως διαφορετικού χαρακτήρα-  η διευθύντρια ασκεί διοίκηση, ο δάσκαλος εξειδικευμένη εργασία, τέλος ο επιστάτης χειρωνακτική εργασία.  Το εργατικό δυναμικό  στη πορεία του χρόνου μεταβάλλεται για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Ο πόλεμος, το αυξημένο ρεύμα μεταναστών, η  μείωση των γεννήσεων είναι μερικοί παράγοντες που επηρεάζουν το μέγεθος του εργατικού δυναμικού  της χώρας.

Το κεφάλαιο:  Περιλαμβάνει τα μέσα παραγωγής  που σκοπό  έχουν να  χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή άλλων αγαθών. Τέτοια μέσα είναι οι μηχανές, τα εργαλεία,  τα μεταφορικά μέσα.  Τα κεφαλαιουχικά αγαθά, όπως αλλιώς ονομάζεται το κεφάλαιο, διαφέρουν από τα  καταναλωτικά αγαθά, στο ότι τα τελευταία είναι προορισμένα να ικανοποιήσουν ανθρώπινες ανάγκες, όπως  ένα γεύμα, μία έξοδος για σινεμά,  ενώ τα κεφαλαιουχικά αγαθά διευκολύνουν την  παραγωγή των αγαθών που οι άνθρωποι έχουν ανάγκη. Για παράδειγμα, τα εργαλεία του οδοντίατρου ή το τρακτέρ του αγρότη  αποτελούν τα μέσα που βοηθούν στην παραγωγή των σωστών υπηρεσιών του οδοντίατρου και των προϊόντων του αγρότη.    Όπως και με τους άλλους  συντελεστές της παραγωγής έτσι και με τον συντελεστή κεφάλαιο θα πρέπει να τονίσουμε ότι  βρίσκεται σε σχετική στενότητα. Ο αριθμός των εργαλειομηχανών, των γραφείων, και άλλων μέσων παραγωγής  που διαθέτει η οικονομία  είναι περιορισμένος. 

Πώς μπορούμε να αυξήσουμε το συντελεστή κεφάλαιο;

• αυτό μπορεί να γίνει μέσω της Επένδυσης. Επένδυση  ονομάζουμε τη διαδικασία κατά την οποία  σχηματίζεται νέο κεφαλαίο που προστίθεται στο ήδη υπάρχον. Όταν μία επιχείρηση δαπανά χρήματα με σκοπό την αγορά εξοπλισμού τότε λέμε ότι  η επιχείρηση αυξάνει την παραγωγικής της ικανότητα διότι  αυξάνει το κεφάλαιό της. 

**ΠΡΟΣΟΧΉ: το χρήμα δεν είναι κεφάλαιο διότι  η κατοχή του χρήματος δεν βοηθά στην παραγωγή κανενός αγαθού. Απλά με το χρήμα μπορούμε  να αγοράσουμε νέα μηχανήματα και άλλα εργαλεία  που θα βοηθήσουν στην παραγωγή άλλων αγαθών. Επομένως, να θυμάστε ότι  το χρήμα δεν είναι συντελεστής της παραγωγής διότι δεν συμβάλλει άμεσα στην παραγωγή άλλων αγαθών.

 Επιχειρηματική ικανότητα. Ο τέταρτος συντελεστής αναφέρεται σε εκείνους  που διευθύνουν εργαζόμενους, διαχειρίζονται την καλή  χρήση των πόρων, ορίζουν την πορεία της επιχείρησης και  αναλαμβάνουν τις συνέπειες των αποφάσεων τους.  Οι επιχειρηματίες είναι τα δημιουργικά μυαλά που εισάγουν καινοτομίες  τόσο στην παραγωγική διαδικασία, όσο και στο ίδιο το  προϊόν με σκοπό την κυριαρχία τους στην αγορά.

Γιατί η έννοια  του  επιχειρείν  ταυτίζεται με τον επιχειρηματικό κίνδυνο;  

Το περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί η επιχείρηση χαρακτηρίζεται από συνεχείς αλλαγές και επομένως από αβεβαιότητα.  Κάθε πρωτοβουλία που παίρνει ο επιχειρηματίας  όσο καλά μελετημένη και αν είναι κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί την επιτυχία της. Αν το προϊόν ή υπηρεσία  αποτύχει, ο επιχειρηματίας  δεν θα έχει χάσει  το χρόνο του,  αλλά θα έχει υποστεί και σοβαρές οικονομικές ζημίες.  Στη περίπτωση, όμως που η ιδέα του πετύχει, τότε  το κέρδος  θα  είναι η προσωπική του αμοιβή,  αλλά και όσων του εμπιστεύτηκαν τα κεφάλαιά τους,  δηλαδή,  των μετόχων.

Η Σημασία των Συντελεστών της Παραγωγής.

Φανταστείτε μια χώρα προικισμένη με  πλούσιο υπέδαφος, όπως η Σαουδική Αραβία, με εργατικό δυναμικό πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων εργατών, όπως της Κίνας, με κεφαλαιουχικό εξοπλισμού σε ποσότητα και ποιότητα εφάμιλλο της Ιαπωνίας και με μία επιχειρηματική τάξη  διορατική και τολμηρή όμοια με εκείνη που δρα στις ασιατικές οικονομίες. 

Ποιο μπορεί να ήταν το  αποτέλεσμα αυτού του φανταστικού συνδυασμού; 

Αυτή η χώρα   θα είχε τη δυνατότητα να παράξει ένα τεράστιο αριθμό αγαθών και υπηρεσιών  που θα εξασφάλιζε για τους  κατοίκους της το υψηλότερο  δυνατόν βιοτικό επίπεδο  Το φανταστικό παράδειγμα μας βοηθά να καταλάβουμε τη μεγάλη σημασία των συντελεστών παραγωγής στην διαμόρφωση της οικονομία της χώρας, διότι η ποσότητά τους  θα καθορίσει το επίπεδο ευημερίας των πολιτών της. 

Θα πρέπει να τονιστεί ότι στη ευτυχή αυτή χώρα ενώ, η πίεση της έλλειψης αγαθών  στους ανθρώπους μετριάζεται σε μεγάλο βαθμό, το οικονομικό πρόβλημα  θα εξακολουθήσει να ισχύει,  διότι νέες ανάγκες που γεννιούνται στους καταναλωτές θα ξεπερνούν την ικανότητα της οικονομίας να παράγει τα αντίστοιχα αγαθά, ο λόγος παραμένει ο ίδιος: η στενότητα των συντελεστών της παραγωγής.  Επομένως, το οικονομικό πρόβλημα ισχύει και στις  πιο πλούσιες χώρες του πλανήτη.. 


Επομένως,   η ΣΤΕΝΌΤΗΤΑ των συντελεστών της παραγωγής αποτελεί την αιτία του οικονομικού προβλήματος. Η έννοια του οικονομικού προβλήματος αναφέρεται στην διαφορά που υπάρχει μεταξύ  των ανθρώπινων αναγκών που πολλαπλασιάζονται ταχύτερα από  την δυνατότητα της οικονομίας να παράγει αγαθά και υπηρεσίες  που θα ικανοποιήσουν τις ανάγκες αυτές. 

Αν προς στιγμή είχαμε τους πόρους σε απεριόριστες ποσότητες, τότε, θα αύξανε ο αριθμός των παραγόμενων αγαθών σε επίπεδα που καμία ανάγκη δεν θα έμενε ανικανοποίητη, και το οικονομικό πρόβλημα θα έπαυε να ισχύει.  

 Τα ελεύθερα αγαθά  ονομάζουμε τα αγαθά που  διατίθενται ελεύθερα σε απεριόριστες ποσότητες  από την φύση. Δεν αποτελούν αντικείμενο ενδιαφέροντος για την  επιστήμη των οικονομικών δεν καταβάλλεται καμία παραγωγική προσπάθεια για την παραγωγή τους.  Παραδείγματα ελεύθερων αγαθών είναι  το οξυγόνο που αναπνέουμε, η θερμότητα του ήλιου, ακόμη και οι ελεύθερες παραλίες που απολαμβάνουμε το καλοκαίρι. 

 Αντιθέτως, ο κλάδος των οικονομικών ενδιαφέρεται μόνο για τα οικονομικά αγαθά, δηλαδή αγαθά που για να παραχθούν θυσιάζονται συντελεστές της παραγωγής.  ΅Εξάλλου αυτός είναι ο λόγος για το οποίο  η απόκτησή τους συνεπάγεται την καταβολή ενός τιμήματος, δηλαδή της τιμής, από τον αγοραστή.   



Η  κλΟ 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Ποιοι είναι οι συντελεστές της παραγωγής και ποια η σημασία τους για την οικονομία της χώρας;

2. Ποιο πρόβλημα υπάρχει με τους συντελεστές της παραγωγής και ποια η βασική συνέπεια του προβλήματος αυτού;

3.  Ποια αγαθά ονομάζονται ελεύθερα και ποια οικονομικά αγαθά;

4.  Πώς περιγράφεται το οικονομικό πρόβλημα;